Dikkat dağınıklığı, fiilen ya da zihnen bir işle alakalı olurken dikkatini tam olarak toparlayamama tam konsantre olamama durumuna denilmektedir. İnsanlar, dikkatlerini toplayamadıklarında ya da odaklanamadıklarında yapacakları işlerde ya da düşüncelerde başarısız olabilmektedir. Dikkat dağınıklığı, yetişkinlerde mental egzersizler ya da günlük planlar doğrultusunda minimum seviyeye indirilebilmektedir. Bu yöntemler, dikkat dağınıklığının sebep olduğu durumları ortadan kaldırabilmek için çocuklarda da uygulanmaktadır. Fakat çocuklar kendi başlarına bu önlemleri alabilecek bilinçte olmayabilmektedir. Bu nedenle ebeveynler, çocuklarındaki dikkat dağınıklığından kaynaklanan sorunları ortadan kaldırabilmek için, çocuklarını bu konuda bilinçlendirmesi gerekmektedir.
Dikkat Dağınıklığı Sebepleri nelerdir?
Tüm insan davranışları, harici veya dahili tetikleyiciler tarafından yönlendirilmektedir.
Dış tetikleyiciler: Çevrede, bize bundan sonra ne yapacağımızı söyleyen ipuçlarıdır. Bunlar, Örneğin odaklanmış bir iş yaparken bir iş arkadaşımızın araya girmesidir. Bir nesne bile harici bir tetikleyici olabilmektedir. Örneğin Televizyon, yalnızca varlığıyla onu açmaya teşvik ediyor gibi görünebilmektedir.
İç tetikleyiciler: İnsanların içinden gelen gelen ipuçlarıdır. Acıktığımızda, yiyecek bir şeyler yenilmek istenilebilir. Üşünüldüğünde, bir kazak giymek istenilmesi gibi şeylerdir. Stresli veya yalnız olduğunda, destek için bir arkadaşların aranmasıdır. İç tetikleyiciler olumsuz duygulardır.
Tüm davranışlar, dış veya iç tetikleyiciler tarafından harekete geçirildiği için, hem yapmayı planladığımız eylemler (çekiş) hem de bizi rotamızdan saptıranlar (dikkat dağıtma) aynı kaynaktan kaynaklanmaktadır.
Dikkat dağıtma örnekleri nelerdir?
- Ortam gürültüsü (yolcular, mürettebat, ekipman)
- Arıza nedeniyle gürültülü ekipman.
- Yolcular ve meslektaşları ile aktif konuşmalar.
- Ekranlardan bilgi yüklemesi.
- Cep telefonu kullanımı (konuşma, mesajlaşma, oyun oynama, sosyal medya kullanımı)
- Akılda gezinme
Dikkat dağınıklığının için neler yapılmalı?
Motivasyon: Yetişkinlerde genellikle maddi karşılığı olmaktadır. Dikkat dağınıklığı olanların ilgisiz kaldıkları alanla ilgili motive edilmeleri dağınıklığı azaltmaktadır.
Yazılım destekli uygulamalar: Dikkat dağınıklığına, iyi gelen teknolojilerden destek alınabilmektedir.
Dikkat Güçlendirme Uygulaması: Dikkat potansiyelini arttırmaya yönelik egzersizler sunan Dikkat Güçlendirme programları, düzenli olarak kullanıldığında dikkat potansiyelinin arttırılmasına yardımcı olmaktadır.
Düzenli uyku, dengeli beslenme ve spor: Spor eksikliğinde dikkat dağınıklığı belirtilerinin artmaktadır.
Psikolog rehberliğinde terapi: İlaçsız tedavi edilmektedir.